roman, T, Tarihi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, tolstoy

Lev Tolstoy: Hacı Murat

Yürüdüğünüz yolun doğruluğuna inanmışsanız, ne olursa olsun sapmamak gerekli.

Güzel günler dilerim Sevgili Meyus Okur

Sizce savaş nedir? Okuduğum kitaplar arasında bana en anlamlı gelen savaş tanımlarından birisi şöyleydi: “Cesaret, amaç, ilke hepsi savaş meydanında ölür. Geriye et, kemik ve kan kalır sadece”

Tolstoy da bize bu kitapta bunu anlatmak istemiş. Üstelik bunu mensubu olduğu ırka da aynı mesafeden bakmaya çalışarak, tarafız bir gözle yansıtmaya çalışmış. Bunu yapmak her baba yiğidin harcı değildir. Dolayısıyla saygılar bizden değerli Tolstoy.

Kafkas uluslarının Rus işgallerine karşı şerefli direnişi deyince pek çoğumuzun aklına Şeyh Şamil gelse de bu kitabımızın başkarakteri Hacı Murat isminde bir yiğit. Aslında burada Hacı Murat yaşayacağını yaşamış, yapacağını yapmış ömrünün son demine gelmiş biri, ama aklınızda yaşlı bir adam canlanmasın lütfen. Daha çok bir maraton koşucusunun son düzlüğe girmesi gibi bir macera diyelim Hacı Murat’ın yaşadıklarına

Nedense onu okurken içimde bir sızı hissettim. Hepimizin hayatında vardır böyle bir dönem. En hareketli, en mutlu, en huzurlu ya da en dertsiz tasasız olduğumuz vakitlerden bahsediyorum. Bu vakitler, insanın ömründen öyle hızlı tükenir gider ki ne zaman başladığını, ne zaman bittiğini anlamazsın. Ama son nefesine kadar yad edersin o güzel zamanları… tıpkı Hacı Murat’ın yaptığı gibi…

“Nasıl da acımasız, yok edici bir varlık şu insan; kendi yaşamını sürdürebilmek için ne çok canlı varlığı, bitkiyi yok ediyor.”

….

Rus dış politikası nedir diye sorsam pek çoğumuz aynı anda ‘sıcak denizlere inmek’ diye bağırır. Ama işte o sıcak denizlere kolay kolay inilmiyor. Öncesinde asırlardır Kafkas coğrafyasını memleket bellemiş Tatarları, Avarları, Kazakları ve daha nice Türk boylarını ezip geçmek, boyunduruk altına almak, onların asıl kimliklerini unutturmak, korkutmak ve sindirmek lazım geliyor. İşte bu kitapta da 1852 yılının Ocak ayında Rusya, son sürat bu politikasını uygularken ona direnen dağınık Kafkas birlikleri arasında çok değişik, herkesin dikkatini çeken Hacı Murat kazanmak için son bir hamle yapmaya karar veriyor. Rusların hizmetine girmek! Ki bu da yaptığı en son ve en büyük hata oluyor.

“Kö­pek eşe­ğe et, eşek de kö­pe­ğe ot ik­ram et­miş; iki­si de aç kal­mış.”

Tolstoy’un kendi milleti de dahil herkese kendi üslubunca savaşın anlamsızlığını ve yıkıcı etkisini anlatmaya çalıştığı bu kitabı okumanızı size de tavsiye ederim Sevgili Meyus Okur. Zira bizim unuttuğumuz, hatırlamadığımız veya bilmeye gerek bile duymadığımız şanlı bir direnişin dünya çapındaki değerini yüzümüze çarpıyor.

Son bir cümle olarak ne olursa olsun boyunduruk altında yaşamaktansa ölmeyi tercih eden hürriyet sevdalılarına selam olsun…

Bizimle kalın, hoşça kalın

Yorum bırakın